روزنامه «والاستریت ژورنال» در گزارشی و به نقل از دیپلماتهای آمریکایی و اروپایی نوشته است که ایران در مذاکرات احیای توافق هستهای موسوم به «برجام» از آمریکا خواسته تا با ارائه ضمانتهایی، تعهد دهد که از این توافق دوباره خارج نشده و تحریمها را مجدداً علیه تهران اعمال نکند
این منابع با «مانع» خواندن این شرط در مسیر مذاکرات گفتهاند، درخواست تهران واکنشی به خروج دونالد ترامپ، رئیسجمهوری پیشین آمریکا از برجام است
دیپلماتهای آمریکایی و اروپایی افزودهاند، بهنظر میآید این درخواست تهران «هدفی سیاسی» است که برای دولت جدید ایران و علی خامنهای، رهبر این کشور اهمیت زیادی دارد
منابع والاستریت ژورنال میگویند، آنها فکر نمیکنند که این خواسته تهران برای طولانیتر کردن مذاکرات مطرح شده باشد
بر اساس گزارش این روزنامه، پاسخ همیشگی واشینگتن به درخواست تهران این بوده که هیچ رئیسجمهوری در آمریکا از لحاظ قانونی نمیتواند رئیسجمهوری بعدی را متعهد به این توافقنامه کند. مگر اینکه موفق شود با کسب رای دو سوم اعضای سنای این کشور، قانونی در این زمینه تصویب کند که این امر امکانپذیر نیست
ایالات متحده میگوید که گفتوگوهای فعلی، به جای اینکه به تعهدات و التزامات جدید بپردازد، میبایست در چارچوب موضوع احیای برجام باقی بماند
این اختلاف نظر بین دو طرف در حالی صورت میگیرد که مقامات آمریکایی و اروپایی از دستیابی به پیشرفت در مذاکرات وین میگویند
برجام در سال ۲۰۱۵ توانست اکثر تحریمهای بینالمللی علیه ایران را به حالت تعلیق درآورد. ایران نیز در مقابل پذیرفت که برنامه هستهای این کشور با محدودیتهای سختی مواجه شود. دیپلماتهای غربی در اظهاراتی که خوشبینانه بهنظر میرسد، میگویند دستیابی به توافق با ایران یک احتمال ممکن است
مقامات آمریکایی و اروپایی نیمههای فوریه را فرصتی مناسب میبینند که درباره میزان کارکرد دیپلماسی در قبال ایران تصمیم بگیرند
در این مذاکرات، درباره جزئیات مختلفی از جمله چگونگی لغو تحریمها، چگونگی کاهش فعالیتهای هستهای ایران و چگونگی اجرای برجام در طی چند ماه، توافقاتی حاصل شده است
با این وجود دیپلماتهای غربی تاکید کردهاند که در زمینه تحریمها، اقدامات هستهای ایران و توالی این توافق، میباید تصمیمات سیاسی مهمی گرفته شود
در حالیکه بسیاری از مقامات غربی بارها هشدار دادهاند که پنجره مذاکرات وین با توجه به پیشرفت فعالیتهای هستهای ایران در حال بستهشدن است، بسیاری دیگر ابراز نگرانی کردهاند که تهران آمادگی لازم برای دستیابی به یک توافق با سرعت مناسب را ندارد
نگرانی ایران از خروج مجدد آمریکا از برجام نشان میدهد که در توافق سال ۲۰۱۵ نقطه ضعف بزرگی وجود دارد. این توافق به عنوان یک معاهده با پادمانهای حقوقی روشنی امضا نشد بلکه همانگونه که اسم آن نشان میدهد، برجام صرفا «توافقی سیاسی» است و اگر به عنوان یک معاهده شناخته میشد، میبایستی بعدها توسط شورای امنیت سازمان ملل حمایت میشد
دیپلماتهای غربی در هفتههای اخیر میگویند، درخواست ایران مبنی بر دریافت تضمین را، از اهداف اصلی مذاکرهکنندگان دولت ابراهیم رئیسی و علی خامنهای میدانند
دو دیپلمات غربی در این زمینه گفتهاند، این ضمانتها برای علی خامنهای یک هدف سیاسی بزرگ محسوب میشود تا بدینوسیله آمریکا نتواند از برجام دوباره خارج شده و خامنهای را در شرایط ناگواری قرار دهد
تهران پس از برجام تعهد داد که فعالیتهای هستهای خود را محدود کرده و تضمین دهد که این فعالیتها در چارچوب صلحآمیز صورت میگیرد. در مقابل نیز آمریکا بسیاری از تحریمهای اقتصادی علیه این کشور را لغو کرد
با خروج دونالد ترامپ در سال ۲۰۱۸ از برجام، تحریمهای آمریکا علیه ایران بازگشت و تهران نیز به تعهدات خود دیگر پایبند نماند
