در حالی که وزیر امور اقتصاد و دارایی چندی پیش مدعی شده که اقتصاد ایران در کنترل سپاه نیست و این صحبت‌ها «گزاف» و «بیهوده» است، فرمانده قرارگاه خاتم‌الانبیا اذعان کرده است که «۲۴۹ پروژه عمرانی فعال در شرایط تحریم فعلی» داریم
سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به عنوان بازوی نظامی جمهوری اسلامی از سال‌ها پیش به یک تشکیلات مخوف و غیرشفاف تبدیل شده است. رد پای این سازمان عریض و طویل را تقریباً در همه امور و بخش‌های کشور می‌توان را پیدا کرد؛ به طوری که منتقدان جمهوری اسلامی معتقدند همه‌چیز در دست سپاه است
شواهد نیز نشان می‌دهند این سازمان نظامی با قدرت بی‌حدوحصری که دارد، در همه امور سیاسی، اقتصادی و فرهنگی مستقیم یا غیرمستقیم نقش‌آفرینی می‌کند و در پیشگاه هیچ نهاد نظارتی هم خود را پاسخگو نمی‌داند. با وجود فعالیت‌های گسترده و عظیم اقتصادی سپاه پاسداران، هیچ‌گاه مشخص نشده است که این نهاد سالانه چه میزان مالیات می‌پردازد یا این پرسش مطرح است که آیا اساساً این تشکیلات حکومتی مالیاتی هم پرداخت می‌کند
فرماندهان سپاه همواره مدعی هستند که فعالیت‌های این سازمان در راستای «خدمت به کشور» است و به دنبال «منافع مالی» نیستند. رسانه‌های وابسته به این سازمان نظامی-اقتصادی مانند فارس نیوز، تسنیم و مشرق نیوز نیز که کار توجیه فعالیت‌های غیرشفاف سپاه و مشروعیت بخشی به آن را بر عهده دارند، همواره از این فعالیت‌ها، حمایت رسانه‌ای کرده‌اند
یکی از انتقادهایی که همواره نسبت به سپاه پاسداران مطرح می‌شود، حضور چشمگیر این نهاد نظامی در جای‌جای اقتصاد ایران و به حاشیه راندن بخش خصوصی است؛ برای مثال، قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیا با ۹ گروه و ۵ شرکت اصلی از جمله «سپانیر»، «نیروگستر» و «سپاسد» حضور پررنگ و چشم‌گیری در پروژه‌های مختلف نفت، انرژی، راه‌سازی، سدسازی، مخابرات و کشاورزی دارد. این گروه‌ها و شرکت‌ها ده‌ها موسسه و شرکت بزرگ اقماری دیگر را رهبری می‌کنند و با نفوذ مویرگی خود در اقتصاد ایران، تقریباً در همه شئون و مناسبات کشور و مردم ایران دخالت مستقیم و غیرمستقیم دارند
بااین‌حال، رسانه‌های وابسته به این نیروی نظامی مدعی هستند که «این ادعا‌ها که اقتصاد ایران تحت کنترل سپاه قرار دارد، گزاف و بیهوده است.» و زیر امور اقتصاد هم در این باره گفته بود
مگر می‌شود ۴۰ یا ۶۰ درصد اقتصاد کشور دست سپاه باشد
فرهاد دژپسند در تکمیل اظهارات حمایتگرانه خود از سپاه پاسدارانی که اکنون از سوی ایالات‌متحده آمریکا «تروریستی» خوانده می‌شود، تأکید کرده بود که سپاه کارکرد اصلی خودش را دارد و وظیفه‌اش حفاظت از انقلاب اسلامی و مرز‌های کشور است
اما ۲۳ فروردین پارسال، فرمانده قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیای سپاه در گفت‌وگوی تلویزیونی به این واقعیت که سپاه حضور گسترده‌ای در اقتصاد ایران دارد، اذعان کرد و گفت : امروز قرارگاه خاتم ۲۴۹ پروژه دارد و در این شرایط تحریم و سخت، همه پروژه‌ها فعال و هیچ پروژه‌ای دچار تعلل و تأخیر نشده است
محمد سعید با بیان اینکه قرارگاه «پنج هزار پیمانکار» و «۲۰۰ هزار نفر نیرو» در اختیار دارد، تصریح کرده بود که اواخر سال ۹۷ در شرایط تحریم چندین پروژه [مربوط به قرارگاه] در صنعت نفت و گاز در کشور توسط رئیس‌جمهور افتتاح شد
عبادالله عبداللهی، فرمانده پیشین قرارگاه سازندگی خاتم الانبیا نیز اردیبهشت ۹۷ گفته بود این قرارگاه سپاه «۴۰ ابَرپروژه» به ارزش «۱۱۸ هزار میلیارد تومان» در دست دارد؛ البته این پروژه‌ها جدای از فعالیت‌های خارج از قرارگاه سازندگی سپاه است
حضور گسترده سپاه در اقتصاد ایران و فعالیت‌های غیرشفاف این نهاد ریشه در دو موضوع دارد؛ نخست حمایت‌های رهبر جمهوری اسلامی و دوم رانت‌ها و امتیازهای ویژه‌ای که از حاکمیت دریافت می‌کند؛ برای مثال شرکت ملی گاز ایران در سال ۱۳۸۵ قرارداد احداث خط لوله گاز ۲۷۰ کیلومتری پارس جنوبی تا مرز پاکستان را که ارزشی بالغ بر یک میلیارد و ۳۰۰ میلیون دلار داشت، بدون انجام تشریفات قانونی و برگزاری مناقصه به سپاه پاسداران واگذار کرد
واگذاری مگاپروژه‌هایی چون فازهای ۱۵ و ۱۶ پارس جنوبی به ارزش ۲ میلیارد و ۹۷ میلیون دلار، پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس و ده‌ها سد بزرگ تنها گوشه‌ای از رانت‌های ویژه رژیم ایران به این سازمان نظامی-اقتصادی است
نفوذ سپاه پاسداران در لایه‌های اقتصادی و سیاسی کشور به حدی رسیده که در مقاطع مختلف صدای رئیس‌جمهوری را هم درآورده است. این نفوذ موجب شد حسن روحانی (که همواره دعوایی بعضاً آشکار با سپاهیان دارد) در مقطعی سپاه را که «تفنگ، پول و رسانه» در اختیار دارد «فاسد» بخواند
